Διαζύγιο και Ψυχολογικό Διαζυγίο

Διαζύγιο και Ψυχολογικό Διαζύγιο

Με τη διάσταση ή και την έκδοση του νομικού διαζυγίου πιστεύεται ότι έρχεται το τέλος της συζυγικής σχέσης. Το ερώτημα όμως βρίσκεται στο πότε τελικά ο ένας σύντροφος αφήνει τον πρώην σύντροφό του εσωτερικά. Τελικά, το «ψυχολογικό» διαζύγιο μπορεί και να μην έρθει ποτέ, αφού πολλές φορές υπάρχουν συναισθήματα θυμού και μνησικακίας.

Μέσα από τα πιο πάνω δύσκολα συναισθήματα, έρχονται οι ανοιχτές και καλυμμένες συγκρούσεις που πυροδοτούν ακόμη περισσότερο θυμό, μνησικακία, λύπη και απόγνωση. Το διαζύγιο θεωρείται ως μια από τις πιο έντονες κρίσεις που μπορεί να περάσει ένας άνθρωπος. Το πλοίο της αγάπης, των ονείρων και του ερώτα βυθίζεται αργά και δεν έχει τη διάθεση κάποιος να ακουμπήσει τη σανίδα σωτηρίας. Αυτά τα όνειρα είναι δύσκολο να τα αποχωριστεί κάποιος και ακόμη πιο δύσκολο είναι να τα αποχωριστεί με αδιαφορία.

Μέσα από τη διαδικασία του διαζυγίου, το οικείο εξαφανίζεται. Οι πρώην σύντροφοι έχουν να διαχειριστούν νέα ζητήματα και πολλά νέα πρόσωπα εισέρχονται στις ζωές τους (π.χ. δικηγόροι, δικαστές, λειτουργοί κοινωνικής ευημερίας). Η κοινωνικό- οικονομική κατάσταση αλλάζει αφού πλέον πρέπει να οργανωθούν δύο νοικοκυριά και πρέπει να τακτοποιηθούν τα οικονομικά ζητήματα. Η οικονομική κυρίως κατάσταση, ωθεί τους πρώην συντρόφους να αναζητήσουν στήριξη από τις οικογένειες καταγωγής φέρνοντας έτσι στο προσκήνιο παλιά μοτίβα εξουσίας και σχέσεων που δημιουργούσαν προβλήματα.

Στη διαδικασία του διαζυγίου, οι πρώην σύντροφοι καλούνται να δώσουν χώρο και χρόνο στη νέα κατάσταση με σκοπό να έρθουν σε επαφή με τα δικά τους συναισθήματα και τις δικές τους σκέψεις. Έτσι κι αλλιώς, το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος αλλά η αδιαφορία. Για να καταφέρει κάποιος να φτάσει στην αδιαφορία θα πρέπει να περάσει από το στάδιο της αποδοχής της απώλειας. 

Αυτό που θα ήταν ωφέλιμο να διαχειριστεί ο διαζευγμένος σύντροφος, είναι τα συναισθήματα που προκύπτουν από την απώλεια της σχέσης και να πενθήσει γι’ αυτά. Στη συνέχεια, θα μπορέσει να κοιτάξει βαθύτερα μέσα του και να δει τις παραμελημένες πλευρές του δικού του εαυτού, να φροντίσει τον εαυτό του για να μπορεί να αποχαιρετίσει εσωτερικά τον πρώην σύντροφό του. Το σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στις περιπτώσεις που υπάρχουν παιδιά. Οι πρώην σύζυγοι αναγκάζονται να επικοινωνούν όταν υπάρχουν παιδιά και ως εκ τούτου τα αρνητικά συναισθήματα ή οι ανοικτές και καλυμμένες συγκρούσεις, γίνονται τα ευαίσθητα σημεία των παιδιών. Τα παιδιά χρειάζονται μια ξεκάθαρη στάση και τη διαβεβαίωση ότι οι γονείς τους συνεχίζουν να τα αγαπούν και να τα νοιάζονται. Οι μεγάλες πλέον μάχες στα δικαστήρια για τον τρόπο επικοινωνίας των παιδιών με το γονιό που δεν ζει πλέον μαζί τους, κατακερματίζουν το συναισθηματικό κόσμο των παιδιών. Τα παιδιά χρειάζονται μια όμορφη συνέχεια στην ιστορία τους και με τους δύο γονείς. Οι χρονιοποιημένες συγκρούσεις στις δικαστικές αίθουσες, τα πικρόχολα σχόλια για τον άλλο γονιό, η τάση ελέγχου του παιδιού όταν επικοινωνεί με τον άλλο γονιό γεννά το αίσθημα της ανασφάλειας. 

Η αλλαγή μετά το διαζύγιο είναι συνταρακτική. Χρειάζονται μικρά και σταθερά βήματα, υπομονή και χρόνος για να διαχειριστούν οι πρώην σύζυγοι τις νέες αλλαγές είτε αυτές αφορούν το οικονομικό επίπεδο, είτε τη σχέση με τις οικογένειες καταγωγής είτε τα παιδιά. Ούτως ή αλλιώς πολλές φορές μιλάμε για την τραγικότητα του διαζύγιου αλλά ξεχνούμε πως μπορεί ένα διαζύγιο να λυτρώσει το άτομο από παγιοποιημένα συναισθήματα και συμπεριφορές, που μέχρι χθες ήταν ανυπόφορες.  

Κατερίνα Μιχαήλ

Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Συμβουλευτική Ζευγαριών, Συμβουλευτική Γονέων, Ψυχοθεραπεία Παιδιών και Εφήβων, EFTA / ECP

Συνεργάτης Κέντρου Οικογενειακής Θεραπείας Συστημικού Ινστιτούτο Κύπρου