Επιστροφή στο σχολείο σε περιόδο κορωνοιού.

Επιστροφή στο σχολείο σε περίοδο κορωνοιού

Η πανδημία COVID-19, αναμφισβήτητα, προκαλεί άχγος σε γονείς και παιδιά, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Τα παιδιά μπορεί να αισθάνονται νευρικά ή απρόθυμα να επιστρέψουν στο σχολείο, ειδικά εάν έμειναν στο σπίτι για πολύ καιρό. Από την άλλη, οι γονείς ανησυχούν για την ασφάλεια των παιδιών στο χώρο του σχολείου. Ωστόσο, η επιστροφή στο σχολείο είναι απαραίτητη για την εκπαίδευση και για την ψυχική ευημερία των παιδιών. Ο χρόνος εκτός σχολείου είναι επιζήμιος για τη γνωστική, ακαδημαϊκή και κοινωνική ανάπτυξή τους.

Είναι ασφαλές για τα παιδιά μας να επιστρέψουν στο σχολείο;

⦁ Υπάρχουν λίγα περιστατικά παιδιών που αρρωσταίνουν με COVID-19 και εκδηλώνουν σοβαρά συμπτώματα. 

⦁ Η απόφαση για την επαναλειτουργία των σχολείων βασίζεται αυστηρά σε ιατρικές συμβουλές και στα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα. Σε περίπτωση αλλαγής των δεδομένων, θα ληφθούν ανάλογες αποφάσεις.

⦁ Οι εκπαιδευτικοί εργάζονται υπεύθυνα για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια των παιδιών. Αυστηρή τήρηση του υγιεινομικού πρωτόκολλου στο χώρο του σχολείου.

Πώς ενισχύουμε την ασφάλεια των παιδιών μας στο σχολικό χώρο; 

⦁ Ενημερωνόμαστε από το σχολείο για τα μέτρα και την πολιτική που θα εφαρμόσει για να διασφαλίσει την ασφάλεια των παιδιών. Στηρίζουμε και τηρούμε πιστά την πολιτική του σχολείου. Τονίζουμε στα παιδιά ότι τα μέτρα τηρούνται για την ασφάλεια όλων.

⦁ Ελέγχουμε τη σωματική υγεία των παιδιών μας, σε καθημερινή βάση. Ζητούμε από τα παιδιά να μας αναφέρουν εάν έχουν συμπτώματα (αν αισθάνονται ότι έχουν πυρετό, βήχα ή δυσκολεύονται να αναπνεύσουν).

⦁ Εξηγούμε ότι ο ιός δεν έχει καμία σχέση με το πώς φαίνεται κάποιος/α, από πού προέρχεται ή ποια γλώσσα μιλάει,  ώστε να αποτρέψουμε  περιστατικά στιγματισμού και εκφοβισμού, που πιθανόν να παρουσιαστούν στο σχολείο. Εάν υπάρχουν περιστατικά εκφοβισμού ή κοροϊδίας, είναι σημαντικό να αναφέρονται άμεσα στους/στις εκπαιδευτικούς. Τονίζουμε ότι δεν είναι ντροπή ένα παιδί ή ένας ενήλικας να προσβληθεί από τον ιό, είναι κάτι που μπορεί να συμβεί στον καθένα. Τονίζουμε, επίσης, ότι όλοι έχουν δικαίωμα να είναι ασφαλείς στο σχολείο. 

⦁ Διατηρούμε επαφή με τους/τις εκπαιδευτικούς των παιδιών μας για να ενημερωνόμαστε ή/και για να ενημερώνουμε για κοινωνικοσυναισθηματικά προβλήματα που πιθανόν να προκύψουν.

Πώς διαχειριζόμαστε τις αλλαγές στη νέα σχολική πραγματικότητα; 

⦁ Βεβαιωνόμαστε ότι τα παιδιά έχουν κατανοήσει ότι αυτή θα είναι μια διαφορετική σχολική χρονιά. Μιλούμε για αυτές τις διαφορές/αλλαγές εκ των προτέρων, έτσι ώστε τα παιδιά να συμμορφώνονται με οποιεσδήποτε νέες οδηγίες υπάρχουν στο σχολείο (π.χ. μάσκες, αποστάσεις, χρήση αντισηπτικού, ατομικός εξοπλισμός (δεν μοιραζόμαστε υλικά), όχι διπλανό στο θρανίο). 

⦁ Σκεφτόμαστε τρόπους για να βοηθήσουμε τα παιδιά, αν δυσκολεύονται να εφαρμόσουν τις αλλαγές ή τις οδηγίες. Για παράδειγμα, αν είναι αναστατωμένα επειδή πρέπει να κρατούν αποστάσεις από τους/τις συμμαθητές/τριες τους, είναι σημαντικό να δείξουμε ενσυναίσθηση και να τα ενθαρρύνουμε να σκεφτούν διαφορετικούς τρόπους για εμπλοκή και συναναστροφή με τους/τις συμμαθητές/τριες τους (π.χ. παιχνίδια από απόσταση). Αν νιώθουν άβολα με το γεγονός ότι φοράνε μάσκες, και πάλι είναι σημαντικό να εμπλακούμε σε μια συζήτηση ενσυναίσθησης, τονίζοντας ωστόσο τη σημαντικότητα τήρησης του μέτρου.

⦁ Συζητούμε εκ των προτέρων τις νέες διαδικασίες προσέλευσης και αποχώρησης από το σχολείο. Αν αγχώνονται να προσέλθουν μόνα τους στο σχολείο (ειδικότερα τα παιδιά της Α’ τάξης Δημοτικού), διαβεβαιώνουμε τα παιδιά ότι οι εκπαιδευτικοί θα τα οδηγήσουν στην τάξη με ασφάλεια. Αποφασίζουμε το δικό μας ιδιαίτερο αποχαιρετισμό, πριν αποχωρήσουμε από το σχολείο. Βοηθητική θα ήταν η άφιξη στο σχολείο με έναν/μια φίλο/η ή η λήψη ενός ειδικού αντικειμένου για να αισθάνονται «γενναία» (μικρά παιδιά). 

Πώς ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να ακολουθούν τα μέτρα υγιεινής; 

⦁ Εξηγούμε τη σημασία τήρησης των μέτρων και τις συνέπειες της μη τήρησής τους, χωρίς να τρομάξουμε τα παιδιά. Εξηγούμε με ποιον τρόπο τα μέτρα σταματούν την εξάπλωση του ιού. Για παράδειγμα, εξηγούμε ότι παρόλο που τα μικρόβια είναι αόρατα, μπορούν να βρίσκονται οπουδήποτε. Όταν τα παιδιά καταλαβαίνουν γιατί πρέπει να πλένουν τα χέρια τους, γιατί πρέπει να φορούν μάσκα, γιατί πρέπει να τηρούν αποστάσεις, είναι πιθανότερο να εφαρμόζουν τα μέτρα στην πράξη. Τονίζουμε ότι είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε όλοι τα προτεινόμενα μέτρα για τη φροντίδα των ευάλωτων μελών της κοινότητάς μας.

⦁ Αξιοποιούμε διαθέσιμα κόμικς, παραμύθια και κοινωνικές ιστορίες.

⦁ Διδάσκουμε, δείχνουμε και ενισχύουμε τις ορθές πρακτικές υγιεινής. Εφαρμόζουμε τα μέτρα και στο σπίτι. Τονίζουμε στα παιδιά ότι μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της εξάπλωσης μικροβίων πλένοντας τα χέρια τους με σαπούνι, καλύπτοντας το βήχα ή το φτάρνισμα με τον αγκώνα τους και τηρώντας τις κατάλληλες αποστάσεις από τους άλλους.

⦁ Επιβραβεύουμε την τήρηση των μέτρων.

⦁ Δίνουμε το καλό παράδειγμα, εφαρμόζοντας οι ίδιοι τα μέτρα και μιλώντας θετικά για αυτά. Αποφεύγουμε να εκφραστούμε αρνητικά για αποφάσεις, άτομα, καταστάσεις, μπροστά στα παιδιά. 

Πώς βοηθούμε τα παιδιά μας να διαχειριστούν τα αρνητικά συναισθήματά τους;

⦁ Ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να κάνουν ερωτήσεις και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους μαζί μας και με τους/τις εκπαιδευτικούς τους. Ακούμε ενεργά τις ανησυχίες τους και αφιερώνουμε χρόνο για συζήτηση. Δεν πιέζουμε τα παιδιά αλλά δείχνουμε ότι είμαστε εκεί να μας μιλήσουν όταν επιθυμούν.

⦁ Μιλούμε μαζί με τα παιδιά για τη μέρα τους στο σχολείο, συμπεριλαμβανομένων τι τους άρεσε, τι τους ανησύχησε σχετικά με τις νέες συνθήκες που επικρατούν. 

⦁ Απαντούμε στους προβληματισμούς τους με θετικότητα για μείωση του άγχους τους. Προσφέρουμε πληροφορίες κατάλληλες για την ηλικία και την ωριμότητά τους. Πολύ μικρά παιδιά χρειάζονται απλές εξηγήσεις, όπως, «Μερικοί άνθρωποι αρρωσταίνουν. Είμαστε πολύ προσεκτικοί ώστε να μπορούμε να παραμείνουμε υγιείς. " Τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας πιθανότατα θα θέλουν μερικές ακόμη λεπτομέρειες. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και είναι σημαντικό να προσαρμόζουμε τη συνομιλία μας στο αναπτυξιακό επίπεδο και τις ανάγκες του παιδιού μας.

⦁ Συζητούμε και δείχνουμε κατανόηση. Αναφέρουμε ότι: «Είναι φυσιολογικό να αισθάνονται λύπη, άγχος, απογοήτευση, θυμό ή ανησυχία». Χρησιμοποιούμε γ’ πρόσωπο αντί β’ πρόσωπο. «Πολλά παιδιά νιώθουν λύπη». Με αυτό τον τρόπο θα κατανοήσουν ότι δεν είναι μόνα τους.

⦁ Διαβεβαιώνουμε τα παιδιά ότι έχουν δίπλα τους εμάς και τους/τις εκπαιδευτικούς. Υπενθυμίζουμε στα παιδιά ότι τα μέλη της οικογένειας, οι εκπαιδευτικοί, οι ειδικοί, εργάζονται όλοι σκληρά για να αποτρέψουν την εξάπλωση της νόσου.

⦁ Χρησιμοποιούμε παιχνίδι, σχέδιο, ιστορίες για να τα βοηθήσουμε να εκφράσουν και να επικοινωνήσουν αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να βιώνουν.

⦁ Αποσαφηνίζουμε παραπληροφόρηση ή παρεξηγήσεις σχετικά με τον τρόπο διάδοσης του ιού. Εξηγούμε ότι ο κάθε βήχας ή φτάρνισμα δε σημαίνει ότι έχουν τον ιό. Έχουμε υπόψη ότι, η έκθεση των παιδιών σε ακατάλληλο υλικό για το αναπτυξιακό τους επίπεδο προκαλεί άγχος και φόβο.

⦁ Υπενθυμίζουμε στα παιδιά τα θετικά της επιστροφής στο σχολείο- ότι μπορούν να βλέπουν τους/τις φίλους/ες και τους/τις εκπαιδευτικούς τους και να μαθαίνουν νέα πράγματα.

⦁ Αναφέρουμε ότι πολλά άλλα παιδιά βιώνουν παρόμοιες συνθήκες στο σχολικό χώρο.

⦁ Είμαστε πρότυπο για τα παιδιά μας. Διαχειριζόμαστε τα δικά μας αρνητικά συναισθήματα και παραμένουμε ψύχραιμοι. Οι δικές μας λεκτικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις επιδρούν θετικά ή αρνητικά στο άγχος που νιώθουν τα παιδιά. Αν τα παιδιά είναι αναστατωμένα ή αντιδραστικά, συμπεριφερόμαστε ήρεμα με ενσυναίσθηση, χωρίς φωνές, κριτική, διάλεξη.

Θυμόμαστε ότι, είναι πολύ σημαντικό για την προσαρμογή των παιδιών στο σχολείο να:

⦁ Εφαρμόζουμε καθημερινές ρουτίνες

⦁ Οργανώνουμε το χώρο μελέτης 

⦁ Οργανώνουμε μαζί το ημερήσιο πρόγραμμα

⦁ Θέτουμε όρια και κανόνες

⦁ Φροντίζουμε για υγιεινή διατροφή και ύπνο

⦁ Παρέχουμε ευκαιρίες για παιχνίδι και ψυχαγωγία 

Άντρεα Φιλίππου

Εγγεγραμμένη Σχολική/Εκπαιδευτική Ψυχολόγος