Ευ-Γνωμοσύνη...Ευ-Γιγνώσκω

Ευ-Γνωμοσύνη...Ευ-Γιγνώσκω

Παρατηρώντας τις ειδήσεις και  τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης των τελευταίων ημερών διαπιστώνει κανείς πόσος ανθρώπινος πόνος ξεχειλίζει καθημερινά. Πόλεμος, ορφανά, πρόσφυγες, απροσδόκητοι θάνατοι και σοβαροί τραυματισμοί από τροχαία δυστυχήματα, αδικοχαμένοι από σοβαρές ασθένειες και ειδικά σε νεαρή ηλικία. Κλείνεις την τηλεόραση, τον υπολογιστή ή το κινητό με μια διάθεση ανημπόριας και μια αίσθηση αδικίας. 

Τι μπορώ να κάνω σ’ έναν κόσμο τόσο άδικο; Η απάντηση δυσκολεύει ακόμη περισσότερο όταν η δική σου ιστορία ταυτίζεται με την ιστορία που μόλις διάβασες ή με την εικόνα που μόλις είδες. Σ’ αυτήν την τόσο δύσκολη ερώτηση, εγώ θα σου πρότεινα ζήσε και μάλιστα ζήσε με ευγνωμοσύνη.

Η ευγνωμοσύνη έχει τεθεί ως συναίσθημα, κατάσταση, αξία και συνήθεια. Ετυμολογικά η ευγνωμοσύνη προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ευ το οποίο σημαίνει καλό και το γιγνώσκω που σημαίνει γνωρίζω. Είναι η αναγνώριση κάποιου καλού που μου έχουν κάνει ή που έχω κάνει εγώ στον εαυτό μου. Είναι η γαλήνη να απολαμβάνω τη θάλασσα, είναι η απόλαυση του φαγητού με την οικογένεια ή/και φίλους, είναι ο ήχος από το γέλιο του παιδιού, είναι τα χρώματα της ανατολής και της δύσης του ήλιου, είναι η αγκαλιά του συντρόφου. 

Να είσαι ευγνώμων γι’ αυτό που έχεις. Θα καταλήξεις να έχεις περισσότερα. Αν επικεντρώνεσαι σε ό,τι δεν έχεις, ποτέ δε θα έχεις αρκετά. (Oprah Winfrey)

Κι όμως η ευγνωμοσύνη μπορεί να γίνει δώρο του καθενός. Πώς μπορούμε να ζούμε με ευγνωμοσύνη; 

Το γεγονός ότι ζούμε, είναι άξιο δύναμης και ευχαρίστησης. Η ζωή δεν είναι δεδομένη για κανέναν, οπότε εφόσον έχουμε το δώρο που ονομάζεται ζωή μπορούμε να το απολαύσουμε στο έπακρό της, χωρίς παράπονα. Καθώς παραμερίζουμε τη γκρίνια για μικρά καθημερινά πράγματα βοηθούμε τον εαυτό μας να απολαύσει αυτό που του χαρίζεται, το τώρα. 

Η ευγνωμοσύνη ξεκινάει από τα πιο απλά. Από ένα ευχαριστώ στον οδηγό που σου έδωσε προτεραιότητα ή στο φίλο που απλά σου έστειλε ένα μήνυμα για το πώς είσαι. Τα συναισθήματά μας μεταδίδονται ταχύτατα και η έκφραση ευγνωμοσύνης μάς γεμίζει με χαρά και αγάπη. Παράλληλα, η έκφραση ευγνωμοσύνης μάς βοηθά να συνδεόμαστε με τους ανθρώπους παρά να τους βλέπουμε καχύποπτα.

Η ευγνωμοσύνη είναι το αντίδοτο για την κατάθλιψη. Σύμφωνα με τη θετική ψυχολογία, με την ευγνωμοσύνη εστιάζουμε στα θετικά αποτελέσματα από τα γεγονότα και παράλληλα αυξάνονται η ευτυχία, η αισιοδοξία και η χαρά. Επίσης, ενδυναμώνεται το ανοσοποιητικό σύστημα και οι άνθρωποι φροντίζουν περισσότερο την υγεία τους. 

Η προσευχή και ο διαλογισμός μάς βοηθούν επίσης να παραμένουμε εστιασμένοι στο παρόν, χωρίς να σκεφτόμαστε το μέλλον και να φορτωνόμαστε με ανησυχία. Όσο εστιάζουμε στο παρόν, τόσο επικεντρωνόμαστε στις αισθήσεις μας και τόσο παραχωρούμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να απολαύσει τα όσα έχει τη συγκεκριμένη στιγμή. 

Απόψε πριν κοιμηθείς σκέψου τι καλό έζησες σήμερα και το απόλαυσες. Αν σε  βοηθά περισσότερο, κράτα ημερολόγιο μ’ όλα αυτά που σου θύμισαν ότι είσαι ζωντανός και ότι η ζωή αξίζει. Έτσι θα θυμάσαι να επιδιώκεις όλα αυτά που σε βοηθούν να αντέχεις ακόμη και στα δύσκολα. 

Ζώντας με ευγνωμοσύνη διευρύνουμε τον ατομικό μας ορίζοντα και θέτουμε τον εαυτό μας ενεργό πρωταγωνιστή στην ίδια μας τη ζωή, παρά ένα θύμα των γεγονότων. Ζώντας με ευγνωμοσύνη βοηθούμε τον εαυτό μας να προσαρμόζεται ακόμη και σε δύσκολες καταστάσεις και να βρίσκει αυτές τις μικρές ή μεγάλες σπίθες για τις οποίες η ζωή τελικά αξίζει.  

Τέλος, να θυμάστε ότι «Αν κάποιος δεν είναι ευγνώμων μ’ αυτά που έχει, είναι πολύ πιθανόν να μην είναι ευγνώμων ούτε για όσα πρόκειται ν’ αποκτήσει.» (Frank Clark)

Κατερίνα Μιχαήλ

Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Συμβουλευτική Ζευγαριών, Συμβουλευτική Γονέων, Ψυχοθεραπεία Παιδιών και Εφήβων, EFTA / ECP

Συνεργάτης Κέντρου Οικογενειακής Θεραπείας Συστημικού Ινστιτούτο Κύπρου