Η αυτοφροντίδα ως ανάγκη
Συναντώ ανθρώπους που μοιράζομαι μαζί του την μεταφορά «άνθρωποι χταπόδια». Είναι οι άνθρωποι που μοιάζουν με το γνωστό παραμύθι το Δέντρο που όλο Δίνει, που όχι μάλιστα ντρέπονται να πουν όχι αλλά θα πουν πρώτοι ναι. Είναι οι δοτικοί άνθρωποι που θέλουν να εξυπηρετήσουν τους άλλους γιατί μέσα από αυτή την διαδικασία γεμίζουν και οι ίδιοι. Γεμίζουν αυτοεκτίμηση και συνάμα αναγνώριση.
Ένα μπουκάλι έχει πάντα νερό νοουμένου ότι φροντίζεις να το γεμίζεις εκεί που αδειάζει κάπως. Έτσι ο κίνδυνος με τους υπερ-δοτικούς ανθρώπους είναι η έλλειψη χρόνου για τη δική τους φροντίδα και την εκπλήρωση των δικών τους αναγκών. Η αυτοφροντίδα συγχέεται συχνά με τον εγωισμό και τον εγωκεντρισμό. Αυτοφροντίδα δεν σημαίνει πως ένας άνθρωπος κοιτάζει μόνον τον εαυτό του χωρίς να ενδιαφέρεται για τους γύρω του. Αυτοφροντίδα σημαίνει ότι μαθαίνω να ακουμπώ και τις δικές μου ανάγκες κι ότι αναγνωρίζω πως άνθρωπος έχω και εγώ ανάγκες. Μιλώντας για ανάγκες δεν αναφέρομαι στις βιολογικές ανάγκες φαγητό, νερό και ύπνος. Αναφέρομαι στις ψυχικές ανάγκες του ανθρώπου, πράγμα που σημαίνει πως αναφέρομαι στην ανάγκη του ανθρώπου να πει ναι αλλά και να πει όχι (και όχι όταν λέει ναι να μοιάζει σαν να λέει όχι στον εαυτό του), η ανάγκη για χαλάρωση και ξεκούραση, η ανάγκη για ερωτισμό, η ανάγκη να αφουγκραστώ τον εαυτό του.
Η ελληνική εθνική επέτειος των 200 χρόνων ανεξαρτησίας έρχεται να μας θυμίσει και την ατομική μας ανεξαρτησία. Την ανεξαρτησία που αναδύεται μέσα από την αυτοφροντίδα μας. Να είμαι ανεξάρτητος /η σημαίνει ότι μαθαίνω να ακουμπώ και τον εαυτό μου και να βλέπω τι χρειάζεται. Μέσα στους υπερβολικά γρήγορους ρυθμούς ζωής ξεχνάμε τις ώρες εκείνες που θα ήταν λειτουργικότερο να πάμε πιο αργά. Χαμηλώνοντας τη ταχύτητα μας θα έχουμε τον χρόνο και την ευκαιρία να δούμε και από το δικό μας καλάθι τι λείπει.
Η αγωνία πολλών ανθρώπων αν θα βελτιωθούν τα σωματικά συμπτώματα ή η ψυχική πίεση που νιώθουν με όλα τα συναισθήματα του άγχους, του φόβου, της απογοήτευσης από τον ίδιο τον εαυτό τους οδηγεί στην ανάγκη να κάνουν μια ψυχική ενδοσκόπηση και να φωτίσουν εκείνες τις αθέατες πλευρές.
Μιλώντας για αυτοφροντίδα εννοούμε τα απλά καθημερινά πράγματα που ο καθένας μπορεί να κάνει. Να πάει μια βόλτα χωρίς τη χρήση κινητού, να παρατηρήσει τη φύση, να πιει έναν καφέ ή ένα τσάι καταλαβαίνοντας ποια γεύση έχουν, να μείνει κάποιος πέντε λεπτά με τον εαυτό του και να σκεφτεί όσα έχουν σχέση μόνο με τον ίδιο. Όπως έχω ήδη αναφέρει η αυτοφροντίδα αποτελεί ανάγκη και ένδειξη εκτίμησης στον ίδιο τον εαυτό.
Να σας προσέχετε.
Κατερίνα Μιχαήλ
Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Συμβουλευτική Ζευγαριών, Κοινωνιολόγος, EFTA / ECP
Συνεργάτης Συστημικού Ινστιτούτου Κύπρου